در AJAX، بعد از ارسال درخواست به سرور، مهم‌ترین بخش پاسخ سرور (Server Response) است.
این پاسخ می‌تواند شامل متن ساده، JSON، XML یا HTML باشد و با جاوااسکریپت پردازش می‌شود تا بدون رفرش صفحه نمایش داده شود.

🔹 1. دسترسی به پاسخ سرور

در XMLHttpRequest، پاسخ سرور در دو ویژگی اصلی ذخیره می‌شود:

• responseText → پاسخ به صورت متن ساده یا JSON

• responseXML → پاسخ به صورت XML

let xhttp = new XMLHttpRequest();
xhttp.onreadystatechange = function() {
  if (this.readyState == 4 && this.status == 200) {
    console.log(this.responseText); // متن یا JSON
    console.log(this.responseXML);  // XML اگر ارسال شده باشد
  }
};
xhttp.open("GET", "data.txt", true);
xhttp.send();

🔹 2. بررسی وضعیت پاسخ

برای اطمینان از موفقیت درخواست، از ویژگی status استفاده می‌کنیم:

if (xhttp.status == 200) {
  console.log("پاسخ موفقیت‌آمیز است");
} else {
  console.error("خطا در پاسخ سرور: " + xhttp.status);
}

📌 رایج‌ترین کدهای وضعیت HTTP:

• 200 → موفق

• 404 → منبع پیدا نشد

• 500 → خطای سرور

🔹 3. پردازش JSON

اگر سرور پاسخ JSON بدهد، باید آن را با JSON.parse به آبجکت جاوااسکریپت تبدیل کنیم:

xhttp.onreadystatechange = function() {
  if (this.readyState == 4 && this.status == 200) {
    let data = JSON.parse(this.responseText);
    console.log(data.name); // دسترسی به مقادیر
  }
};

🔹 4. مثال کاربردی

فرض کنید سرور یک فایل JSON با اطلاعات کاربر می‌فرستد:

let xhttp = new XMLHttpRequest();

xhttp.onreadystatechange = function() {
  if (this.readyState == 4 && this.status == 200) {
    let user = JSON.parse(this.responseText);
    document.getElementById("demo").innerText = 
      `Name: ${user.name}, Age: ${user.age}`;
  }
};

xhttp.open("GET", "user.json", true);
xhttp.send();

📌 خروجی روی صفحه نمایش داده می‌شود بدون رفرش کامل.

🔹 5. نکات مهم

• همیشه وضعیت readyState == 4 و status == 200 را بررسی کنید.

• پاسخ می‌تواند: متن، HTML، JSON یا XML باشد.

• اگر JSON باشد، قبل از استفاده باید parse شود.

• می‌توان پاسخ را مستقیماً در DOM قرار داد یا برای پردازش بیشتر استفاده کرد.

✅ خلاصه

• Server Response → داده‌ای که بعد از درخواست AJAX از سرور دریافت می‌کنیم

• ویژگی‌ها: responseText و responseXML

• بررسی وضعیت با status

• JSON باید با ()JSON.parse پردازش شود

• AJAX امکان نمایش پاسخ بدون رفرش صفحه را فراهم می‌کند