Python Operators
در Python عملگرها (Operators) برای انجام عملیات روی متغیرها و مقادیر استفاده میشوند.
در ادامه دستهبندی کامل عملگرها با مثالهای ساده آورده شده است:
🔹 1️⃣ عملگرهای حسابی (Arithmetic Operators)
برای محاسبات ریاضی:
عملگر | توضیح | مثال | خروجی |
---|---|---|---|
+ | جمع | 5 + 3 | 8 |
- | تفریق | 5 - 3 | 2 |
* | ضرب | 5 * 3 | 15 |
/ | تقسیم (نتیجه اعشاری) | 5 / 2 | 2.5 |
// | تقسیم صحیح (کف) | 5 // 2 | 2 |
% | باقیمانده | 5 % 2 | 1 |
** | توان | 2 ** 3 | 8 |
🔹 2️⃣ عملگرهای مقایسهای (Comparison Operators)
نتیجهٔ این عملگرها همیشه Boolean (True
یا False
) است:
عملگر | توضیح | مثال | خروجی |
---|---|---|---|
== | مساوی | 5 == 3 | False |
!= | نامساوی | 5 != 3 | True |
> | بزرگتر | 5 > 3 | True |
< | کوچکتر | 5 < 3 | False |
>= | بزرگتر یا مساوی | 5 >= 5 | True |
<= | کوچکتر یا مساوی | 3 <= 5 | True |
🔹 3️⃣ عملگرهای انتساب (Assignment Operators)
برای انتساب مقدار به متغیر:
عملگر | توضیح | مثال (پس از اجرا) |
---|---|---|
= | انتساب ساده | x = 5 |
+= | جمع و انتساب | x += 3 → x = x + 3 |
-= | تفریق و انتساب | x -= 2 |
*= | ضرب و انتساب | x *= 2 |
/= | تقسیم و انتساب | x /= 2 |
//= | تقسیم صحیح و انتساب | x //= 2 |
%= | باقیمانده و انتساب | x %= 3 |
**= | توان و انتساب | x **= 2 |
🔹 4️⃣ عملگرهای منطقی (Logical Operators)
عملگر | توضیح | مثال | خروجی |
---|---|---|---|
and | هر دو شرط True | (5 > 2 and 3 < 4) | True |
or | یکی True | (5 > 2 or 3 > 4) | True |
not | برعکس نتیجه | not(5 > 2) | False |
🔹 5️⃣ عملگرهای بیتی (Bitwise Operators)
روی بیتهای اعداد صحیح عمل میکنند:
عملگر | توضیح | مثال | نتیجه |
---|---|---|---|
& | AND بیتی | 5 & 3 | 1 (0101 & 0011 = 0001) |
` | ` | OR بیتی | `5 |
^ | XOR بیتی | 5 ^ 3 | 6 |
~ | NOT بیتی | ~5 | -6 |
<< | شیفت چپ | 5 << 1 | 10 |
>> | شیفت راست | 5 >> 1 | 2 |
🔹 6️⃣ عملگرهای عضویت (Membership Operators)
عملگر | توضیح | مثال | خروجی |
---|---|---|---|
in | بررسی وجود | "a" in "apple" | True |
not in | عدم وجود | "b" not in "apple" | True |
🔹 7️⃣ عملگرهای هویتی (Identity Operators)
برای بررسی اینکه دو متغیر به همان شیء حافظه اشاره میکنند:
عملگر | توضیح | مثال | خروجی |
---|---|---|---|
is | همان شیء است | x is y | |
is not | شیء متفاوت است | x is not y |
🔹 8️⃣ عملگرهای ترکیبی (Walrus Operator :=
)
از پایتون 3.8 به بعد:
همزمان مقدار را محاسبه و به متغیر انتساب میدهد.
✅ خلاصه
-
حسابی:
+ - * / // % **
-
مقایسهای:
== != > < >= <=
-
انتساب:
= += -= ...
-
منطقی:
and or not
-
بیتی:
& | ^ ~ << >>
-
عضویت:
in
,not in
-
هویتی:
is
,is not
این عملگرها ابزار اصلی برای انجام محاسبات، کنترل جریان و مقایسه دادهها در پایتون هستند.