در پایتون برای دسترسی به عناصر یک لیست (List Items) روش‌های مختلفی وجود دارد.
در ادامه همهٔ روش‌ها با مثال توضیح داده شده‌اند:

🔹 1️⃣ دسترسی با اندیس (Indexing)

• اندیس‌ها از ۰ شروع می‌شوند.

fruits = ["apple", "banana", "cherry"]

print(fruits[0])   # apple
print(fruits[1])   # banana
print(fruits[2])   # cherry

اندیس منفی

• از انتهای لیست می‌شمارد:

print(fruits[-1])  # cherry (آخرین عنصر)
print(fruits[-2])  # banana

🔹 2️⃣ برش (Slicing)

• گرفتن زیرلیست با بازه‌ی دلخواه:

print(fruits[1:])     # ['banana', 'cherry']
print(fruits[:2])     # ['apple', 'banana']
print(fruits[0:3:2])  # ['apple', 'cherry']  (گام ۲)

نکته: بازهٔ پایانی در slice شامل نمی‌شود.

🔹 3️⃣ دسترسی با حلقه (Loop)

برای خواندن همه‌ی عناصر:

for item in fruits:
    print(item)

با اندیس و مقدار همزمان:

for index, item in enumerate(fruits):
    print(index, item)

🔹 4️⃣ استفاده از توابع کمکی

• پیدا کردن طول لیست:

print(len(fruits))    # 3

• آخرین عنصر با طول:

print(fruits[len(fruits)-1])   # cherry

🔹 5️⃣ لیست تو در تو (Nested Lists)

اگر لیست شامل لیست‌های دیگر باشد:

nested = [["a", "b"], ["c", "d"]]
print(nested[1][0])   # 'c'

🔹 6️⃣ بررسی وجود عنصر

قبل از دسترسی، می‌توانید وجود یک مقدار را چک کنید:

if "banana" in fruits:
    print("Found banana!")

✅ نکات مهم

• اگر اندیس خارج از محدوده باشد، خطای IndexError رخ می‌دهد.

• برش (slice) اگر از محدوده بیرون برود، خطا نمی‌دهد و فقط تا انتهای لیست را برمی‌گرداند.

• می‌توانید با [:] یک کپی سطحی از کل لیست بگیرید.

💡 خلاصه:

• اندیس‌گذاری مستقیم (list[i]) برای عنصر تکی

• اندیس منفی برای شمارش از انتها

• Slicing (list[start:end:step]) برای زیربازه

• حلقه‌ها و enumerate برای دسترسی همزمان به اندیس و مقدار
  این روش‌ها پایهٔ اصلی کار با آیتم‌های لیست در پایتون هستند.