در پایتون، ماژول math
مجموعهای از توابع و ثابتهای ریاضی را فراهم میکند که برای انجام محاسبات دقیق و سریع استفاده میشوند.
این ماژول شامل توابع مثلثاتی، لگاریتم، توان و ریشه مربع است.
🔹 وارد کردن ماژول
import math
یا برای دسترسی مستقیم به توابع:
from math import sqrt, pi
🔹 ثابتهای مهم
import math
print(math.pi) # 3.141592653589793
print(math.e) # 2.718281828459045
print(math.inf) # بینهایت
print(math.nan) # Not a Number
🔹 توابع پایه
import math
print(math.sqrt(16)) # 4.0
print(math.pow(2, 3)) # 8.0
print(math.exp(2)) # e^2
print(math.log(10)) # ln(10)
print(math.log10(100)) # log base 10
print(math.fabs(-5)) # 5.0
🔹 توابع مثلثاتی
import math
print(math.sin(math.pi/2)) # 1.0
print(math.cos(0)) # 1.0
print(math.tan(math.pi/4)) # 1.0
# تبدیل درجه به رادیان و بالعکس
print(math.radians(180)) # π
print(math.degrees(math.pi)) # 180
🔹 توابع گرد کردن و عدد صحیح
import math
print(math.ceil(4.2)) # 5 → گرد کردن به بالا
print(math.floor(4.8)) # 4 → گرد کردن به پایین
print(math.trunc(4.9)) # 4 → حذف قسمت اعشاری
print(round(4.6)) # 5 → تابع داخلی پایتون
🔹 توابع حداقل، حداکثر و مطلق
import math
print(max(5, 10, 3)) # 10
print(min(5, 10, 3)) # 3
print(math.fabs(-7)) # 7.0
🔹 اعداد صحیح و توانها
import math
print(math.factorial(5)) # 120
print(math.gcd(12, 18)) # 6 → بزرگترین مقسوم علیه مشترک
print(math.isqrt(16)) # 4 → ریشه مربع عدد صحیح
🔹 تمرینهای پیشنهادی
-
برنامهای بنویس که مساحت دایره با شعاع ورودی کاربر را محاسبه کند.
-
زاویهای به درجه ورودی بگیرد و مقدار سینوس و کسینوس آن را محاسبه کند.
-
دو عدد دریافت کند و بزرگترین مقسوم علیه مشترک و کوچکترین مضرب مشترک آنها را چاپ کند.
✅ خلاصه
-
ماژول
math
ابزارهای متنوع ریاضی دارد: توابع پایه، مثلثاتی، لگاریتم، توان و گرد کردن. -
از ثابتها مثل
pi
وe
برای محاسبات دقیق استفاده میکنیم. -
برای عملیات پیشرفته ریاضی و علمی، این ماژول بسیار کاربردی است.